На магіле слуцкага паўстанца

Грамада БНП наведала ў Шчэціне магілу Антона Сокал-Кутылоўскага - камандзіра Слуцкай брыгады Беларускай Народнай Рэспублікі.

Кароткая біяграфія

Кардынаты магілы: Cmentarz Centralny, nr. kwatery 72b, rzad 13, nr.grobu 6

Вечная слава і памяць змагарам Слуцкага Збройнага Чыну, якія пайшлі паміраць каб жыла Бацькаўшчына!

Спатканьне ў літоўскай амбасадзе ў Варшаве

26 лістапада а 11.30 у памяшканьні літоўскай амбасады ў Варшаве (Al.Ujazdowskie, 12) адбудзецца спатканьне з праф. Броніўсам Макаўскасам.

Сустрэча будзе зьвязана з паказам дакумэнтальнага фільму на тэму Антысавецкага руху Супраціву ў Літве ў 1944-1953 гадах. Пасьля прагляду адбудзецца дыскусыя.

Броніўс Макаўскас зьяўляецца гісторыкам у Інстытуце гісторыі ПАН, а таксама на Студыях Усходняй Эўропы ў Варшаўскім унівэрсітэце. Зьяўляецца аўтарам паміж іншым кніг: "Litwini w Polsce", "Historia Litwy", "Kraj baltyckie w okresie przełomu (1934-1944)".

фота з выставы, прысьвечанай літоўскаму супраціву

Сьвяткаваньне 101-й гадавіны «НН» у Варшаве

23 лістапада ў Варшаве адбылася сустрэча з рэдактарам газэты «Наша Ніва» Aндрэем Дыньком. Імпрэза прымеркаваная да 101-й гадавіны з дня выхаду першага нумару газэты.

Сустрэчу арганізавала ініцыятыва «Беларуская нацыянальная памяць».

Адбылася шчырая размову і паказ відэароліку аб працы «Нашай Нівы».

Ролік можна пабачыць або спампаваць тутака.

Ёсьць у інтэрнэце і іншы відэафільм пра «НН».

Крыніца: Наша Ніва

Вандроўка ў Вільню

16-17 лістапада, у Дзень салідарнасьці, грамада БНП наведала сталіцу нашай былой дзяржавы – Вільню. Як вядома, 16 лістапада адзначаецца сьвята Маці Божай Міласэрнасьці, цудатворная Ікона якой знаходзіцца ў славутай віленскай Вострай Браме. Выкарыстоўваючы гэтую нагоду, каб памаліцца перад абразам Апякункі Беларусі і Літвы, а таксама наведаць беларускія памятныя месцы Вільні, сабраліся актывісты Беларускай Нацыянальнай Памяці з Бацькаўшчыны і замежжа. Грамада наведала знакавыя месцы нацыянальнай гісторыі і культуры, пра якія зараз клапоцяцца нашыя балцкія браты – літоўцы. На вялікі жаль, з нашай ціхай згоды і слабасьці разбураныя рэшткі старасьвеччыны ў Гародні, Менску ды інш. гарадох, у той час калі ў Вільні адноўлены ад нуля Ніжні княскі замак. Сябры БНП пабывалі каля будынку, дзе калісьці знаходзілася Віленская беларуская гімназія, і дзе зараз усталяваныя памятныя шыльды ў гонар Максіма Гарэцкага і Натальлі Арсеньневай.

На Лукішскай плошчы, дзе быў забіты наш нацыянальны герой К.Каліноўскі, а таксама каля былога кляштару дамініканаў, дзе яго трымалі перад сьмерцю, былі запаленыя зьнічы і прасьпяваны гімн “Магутны Божа”.

Былі наведаныя віленскія могілкі Роса, дзе пахавана шмат беларускіх дзеячоў, ды іншыя памятныя месцы.

Помнік Я. Лялевелю на віленскіх могілках Роса

Помнік А. Міцкевічу каля касьцёла сьв. Ганны

Шыльда на доме, у якім з 1928 да 1939 году жыў Р. Шырма

Беларускія могілкі ў сьвеце

Наша ніва

Дзяды… продкі… сучасьнікі… пераемнасьць… могілкі… памяць…

Шмат дзе па сьвеце раскіданыя памяткі па беларусах у выглядзе надмагільных камянёў ці безыменных магілак. У Аргентыне й Канадзе, у Кітаі й Новай Зэляндыі, Іране й Танзаніі, Аўстраліі й Францыі, ды шмат дзе яшчэ на пахавальных плітах можна прачытаць імёны беларусаў…

Месцы апошняга спачыну нашых суайчыньнікаў выглядаюць па‑рознаму: вялікія скульптурныя выявы, як некалі на магіле Алеся Марговіча ў Мюнхэне, ці простыя шыльдачкі, як на «цмэнтажы» польскага касьцёлу Андрэя Баболі ў Лёндане, дзе жаданьнем жонкі пахаваны попел праваслаўнага беларуса Паўла Асіповіча…

Раскіданыя беларускія магілы па сьвеце, як раскіданыя былі самі беларусы…

Ёсьць, праўда, месцы, дзе нашыя суайчыньнікі ляжаць у зямлі побач — адмысловыя беларускія могілкі: такія як у аўстралійскім Мэльбурне на Фоўкнэры, ці ў Нью-Джэрзі: як у Саўт‑Рывэры на беларускім могільніку царквы Сьв. Еўфрасіньні Полацкай ці на беларускай чыстцы гарадзкога могільніку Іст‑Брансьвіку (як жылі падзеленыя, так і пахаваныя на асобных могілках паваенныя беларускія эмігранты)…

Усе яны, такія далёкія й блізкія, чужыя й родныя — нашыя… дзе б яны не ляжалі зараз…

Натальля Гардзіенка


Магіла грамадзкага дзеяча, афіцэра БКА Аркадзя Качана. Сыднэй (Аўстралія)


Магіла Алеся Салаўя на беларускай частцы могільніку Фоўкнэр у Мэльбурне (Аўстралія)
Эпітафія: Але ня зьляжа ў цёмную магілу, жывы ад веку подых маладосьці



Магіла Янкі Кудрука на могільніку Фоўкнэр. Мэльбурн (Аўстралія)
Тут ляжыць цело маё, прах, я ўжо ў дома, а вы ў гасьцях


Мікола Нікан спачывае на могілках Фоўкнэр у Мэльбурне, побач з двума жонкамі.
На магіле Ліды Нікан напісана: Любіла красы паўніню, / ішла напярэймы дню/
Хто дыхаў нязгаснай красой / Той вечна жыць будзе, бо зь ёй (Алесь Салавей)


Беларуская частка могілак у Іст-Брансьвіку (Нью-Джэрзі, ЗША). Заснаваныя ў 1950-х.


Магіла Віктара й Марыі Войтанкаў на беларускай частцы могілак у Іст-Брансьвіку (Нью-Джэрзі, ЗША)


Сямейная магіла Дубягаў на беларускай частцы могілак у Іст-Брансьвіку (Нью-Джэрзі, ЗША)


Беларускія могілкі ў Саўт-Рывэры пры царкве сьв. Еўфрасіньні Полацкай заснаваныя
ў сярэдзіне 1950-х. Першымі тут былі пахаваныя Сьцяпан Прыдыбайла (1956) і Аляксандар Русак (1957)



Магіла Сяргея Карніловіча на могільніку ў Кліўлэндзе (Агаё, ЗША)


На беларускіх могілках у Саўт-Рывэры 265 пахаваньняў.
Другая зьлева магіла: Стукаліч, тут пахаваны пісьменьнік Юрка Віцьбіч.
Чорна-белы помнік, куды падае цень - магіла Радаслава Астроўскага



Магіла пісьменьніка і журналіста Янкі Золака і яго першай жонкі мастачкі Лідзіі Даніловіч-Каліноўскай
на беларускіх могілках у Саўт-Рывэры (Нью-Джэрзі)


Надпіс з адваротнага боку помніка другой жонкі Янкі Золака - Фатыні Даніловіч. Яна некалькі
месяцаў перад сьмерцю знаходзілася ў коме. Беларускія могілкі ў Саўт-Рывэры


Магіла сьвятароў Лява Гарошкі й Язэпа Гэрмановіча на могілках Сьв. Панкрата ў Лёндане.


Магіла грамадзкага дзеяча Мацея Дурэйкі на Паўднёвых могілках Манчэстэру (Вялікабрытанія)


Магіла Васіля й Яніны Тураў на могілках Сьв. Панкрата ў Лёндане. (Вялікабрытанія)


Магіла старшыні Згуртаваньня беларусаў Канады, брата кіраўніка СБМ Міколы Ганька ў Таронта


Магіла грамадзкага і вайсковага дзеяча Дзьмітрыя Касмовіча ў Штутгарце (Нямеччына)


Магіла журналіста Ўладзімера Цвіркі на могілках Вэстфрайгоф у Мюнхэне (Нямеччына)


Магіла журналіста, супрацоўніка Інстытуту вывучэньня СССР Алеся Марговіча на могілках у Мюнхэне.


Магіла журналіста Ўладзімера Бортніка на могілках Пэрляхэр-Фёрст у Мюнхэне

Здымкі Алега і Натальлі Гардзіенкаў, а таксама з прыватнага архіву Лявона Юрэвіча

Вечная памяць героям паўстаньня 1794 году

4 лістапада ў дзень гібелі Якуба Ясінскага і Тадэвуша Корсака мазавецкая грамада Беларускай Нацыянальнай Памяці наведала магілу славутых генералаў паўстаньня 1794 году. Змагары за вольнасьць спачываюць на дзядзінцы храма Маці Божай Пераможнай у Варшаве.

Якуб Ясінскі кіраваў вызвольным паўстаньнем 1794 году на абшарах Айчыны нашых продкаў — Вялікага Княства Літоўскага. У траўні 1794 году Ясінскі з дывізіяй, у якой большую частку складалі сяляне, разграміў расейцаў каля Палянаў, паблізу Ашмяны. За гэтую перамогу ён атрымаў ранг генерал-лейтэнанта.

Якуб Ясінскі загінуў у баі 4 лістапада, абараняючы варшаўскае прадмесьце Прагу (на правабярэжжы Віслы), якое штурмам захапіла сувораўскае войска, зь нечалавечай лютасьцю зьнішчаючы яго абаронцаў і жыхароў. Яму было трыццаць тры гады.

Поруч зь Ясінскім змагаўся і загінуў зь ім у адзін дзень Тадэвуш Корсак, юрыст, выпускнік Полацкай езуіцкай школы. Стварыў з уласных сялян паўстанцкі атрад, што дзейнічаў у ваколіцах Клюшчан, Сьвянцян і Вільні. За абарону Вільні 15-20 ліпеня 1794 году Корсак атрымаў ад Касьцюшкі званьне генерал-маёра.

Мазавецкая грамада Беларускай Нацыянальнай Памяці прысутнічала на набажэнстве, пад час якога былі ўзгаданыя мужнасьць і адданасьць барадзьбе за свабоду Якуба Ясінскага і Тадэвуша Корсака. Малітва і запаленыя зьнічы на магіле слаўных змагароў сталі нашай данінай іх памяці.

Варшаўская грамада Беларускай Нацыянальнай Памяці адзначыла Дзяды

2 лістапада грамада Беларускай Нацыянальнай Памяці ушанавала памяць продкаў, наведаўшы магілы вядомых беларускіх дзеячаў, пахаваных ў Варшаве.

На пачатку зьнічы былі запаленыя на магіле генерала Станіслава Булак-Балаховіча, што на Паванзкоўскіх могілках. Затым па традыцыі былі наведаныя магілы Яна Булгака, Вацлава Аношкі і Яна Жамойціна.

Акцыя завяршылася ўрачыстым сьпяваньнем гімна "Магутны Божа".

Памяці Адама Дасюкевіча

1 лістапада 1943 году ад нямецкай кулі загінуў журналіст, пэдагог і грамадзкі дзеяч Адам Дасюкевіч.

Адам Дасюкевіч нарадзіўся 5 чэрвеня 1911 году ў вёсцы Капцэвічы на Ашмяншчыне (цяпер Смаргонскі раён). Спачатку вучыўся ў мясцовай вясковай школе, а пасьля — у Віленскай беларускай гімназіі. У Вільні Адам Дасюкевіч і сфармаваўся, як беларускі патрыёт, бясконца адданы свайму народу і Бацькаўшчыне.

Неўзабаве Дасюкевіч стаў студэнтам Віленскага ўнівэрсытэту імя Сьцяпана Батуры, вывучаў аграномію. Уступіў у незалежніцкі Беларускі Студэнцкі Саюз, увайшоў у ягонае кіраўніцтва. У сакавіку 1936 году Дасюкевіч быў выбраны намесьнікам старшыні Саюзу, уваходзіў у рэдкалегію часопіса “Студэнцкая думка”. Праз год стаў старшынём БСС і заставаўся ім да 1939 году. Акрамя актыўнай дзейнасьці ў БСС, Дасюкевіч таксама быў актыўным дзеячам Беларускай Хрысьціянскай Дэмакратыі (БХД) і працаваў у рэдакцыі яе друкаванага воргану газэце “Беларуская крыніца”.

Падчас нямецкай акупацыі Адам Дасюкевіч займаў пасаду старшыні Пастаўскага павету, баронячы насельніцтва перад нямецкімі ўладамі. Неўзабаве СД узяло яго пад нагляд.

Па адной з вэрсій, калі немцы ў чарговы раз дамагаліся ад Дасюкевіча здачы падаткаў ад павету, ён стаў ім тлумачыць, што людзі ўжо ўсё аддалі, немагчыма ад іх яшчэ вымагаць, бо нічога ня маюць. На гэта немец выняў пісталет і застрэліў яго.

На пахаваньне Дасюкевіча выйшлі сотні людзей. Яго ўрачыста пахавалі, і на ягонай магіле было шмат вянкоў зь бел-чырвона-белымі стужкамі.