Успамін Марыські

3 верасьня ў Варшаве сябры Беларускай Нацыянальнай Памяці наведалі магілу Марыі Ямант. Каханая Кастуся Каліноўскага спачыла 101 год таму на Паванзкоўскіх могілках.

У мінулым годзе БНП адшукала дакладнае месца пахаваньня чарнабровай Марыські. Тады ж высьветлілася дакладная дата сьмерці. Бо пад час вайны могілкі былі моцна зруйнаваныя, згарэлі ўсе архівы, што ўскладняла пошукі.

Зараз беларусы наведваюць магілу Марыі Ямант у дзень сьмерці і на Дзяды, каб аддаць даніну павагі, ускласьці кветкі і запаліць зьнічы памяці.

Яшчэ адна забытая магіла

У нядзелю, 28 ліпеня сябры БНП адшукалі магілу Антона Пяткевіча, вядомага ў свой час у шырокіх колах як Адам Плуг.


Пісьменнік нарадзіўся 23 кастрычніка 1823 годуў вёсцы Замосце, недалёка ад мястэчка Грэск на Случчыне. Пазней сям'я пераехала на Нёман, у вёску Жукаў Барок, куды неўзабаве прыехаў і будучы вядомы польскі і беларускі паэт Уладзіслаў Сыракомля, з якім яны пасябравалі. Адам Плуг працаваў настаўнікам, быў некалькі разоў арыштаваны, з 1875 году пераехаў у Варшаву, дзе працаваў рэдактарам розных варшаўскіх і віленскіх часопісаў, займаўся перакладамі з Гюго і Шэкспіра, выдаў некалькі паэтычных зборнікаў і аповесці. Акрамя таго выдаў біяграфіі Сыракомлі (1862), Крашэўскага (1880), Адынца (1885). Быў незвычайна папулярны ў варшаўскіх літаратурных колах.

Наш зямляк знайшоў спачын на Паванзкоўскіх могілках у Варшаве.

урывак з перадачы "Падарожжы дылетанта", прысьвечаны Антону Пяткевічу

Успамін Юльяна Саковіча

13 чэрвеня 1943 году ў Лідзе польскімі тэрарыстамі быў забіты беларускі грамадзкі і палітычны дзеяч Саковіч Юльян. Юльян Саковіч нарадзіўся 24 жніўня 1906 году. Паходзіў з фальварка Баўдыры Ашмянскага павету. Скончыў Віленскую Беларускую Гімназію, вучыўся на агранамічным факультэце Віленскага ўнівэрсытэта. Быў зьвязаны з камуністычным падпольным рухам, за што перасьледаваўся польскімі ўладамі. Пасьля ўз'яднаньня Беларусі ў 1939 годзе быў арыштаваны НКВД, але цудам застаўся жывы. Радыкальна зьмяняе свае погляды, далучаецца да падпольнай Беларускай Незалежніцкай Партыі, кіруе Менскім акруговым камітэтам БНП. Быў начальнікам Менскай паліцыі, працаваў у Беларускай Народнай Самапомачы. Неаднаразова пратэставаў перад нямецкімі акупацыйнымі ўладамі супраць зьнішчэньня мірнага жыхарства і паленьня вёсак. Пахаваны ў Лідзе.